in voorbereiding
Inleiding
- Neoliberalisme in historisch perspectief
- Het neoliberale geldwezen
- Werk en sociale zekerheid
- De macht van het bedrijfsleven
- Macht, ongelijkheid en democratie
- Crisis en veerkracht
Het neoliberalisme is al meer dan drie decennia de dominante economische ideologie. Hoewel het misschien relatief ongeschonden is voortgekomen uit de wereldwijde financiële crisis, wordt het neoliberalisme nu – meer dan ooit – onder de loep genomen door critici die beweren dat het zijn beloften niet is nagekomen, waardoor in plaats daarvan een steeds ongelijke en onzekere wereld ontstaat.
Dit boek biedt een genuanceerde en indringende analyse van de betekenis en praktische toepassing van neoliberalisme vandaag, waarbij mythe van realiteit wordt gescheiden. Aan de hand van voorbeelden als de groei van de financiële wereld, de rol van de macht van bedrijven en de opkomst van ‘workfare’, of Melkertbanen schetst het boek een evenwichtig maar onderscheidend perspectief op neoliberalisme als de interactie van ideeën, materiële economische veranderingen en politieke transformaties. Het onderzoekt beweringen over de naderende dood van het neoliberalisme en beschouwt de bronnen van zijn veerkracht in het huidige klimaat van politieke ontgoocheling en economische bezuinigingen.
Dit boek, dat duidelijk en toegankelijk is geschreven, zal een waardevolle bron zijn voor studenten en wetenschappers in de sociale wetenschappen.
‘Dit is een eersteklas tekst van twee deskundige auteurs die moeilijke ideeën en geheimzinnige concepten zeer toegankelijk maken voor de algemene lezer zonder de kwaliteit van de analyse of originele bijdragen op te offeren.’ Colin Crouch, emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Warwick en extern wetenschappelijk lid van het Max Planck Institute for the Study of Societies, Keulen
‘Als u op zoek bent naar een toegankelijke gids over de complexiteit van het neoliberalisme, of naar een uitgebreide inleiding tot dominante trends in het geavanceerde kapitalisme, zoek dan niet verder.’ David Coates, Wake Forest University
Damien Cahill en Martijn Konings zijn universitair hoofddocenten bij de afdeling politieke economie van de University of Sydney.
Het overlijden van de voormalige Britse premier Margaret Thatcher op 8 april 2013 zorgde voor ernstig verdeelde reacties in zowel Groot-Brittannië als daarbuiten. Door de zittende Britse regering werd ze met een ceremoniële begrafenis geëerd. The Economist (2013) bejubelde haar prestaties door haar een ‘vrijheidsstrijder’ te noemen, en te schrijven: ‘wat de wereld vandaag nodig heeft, is méér Thatcherisme, niet minder’. Bij wijze van contrast waren er veel anderen met minder rooskleurige herinneringen aan Thatcher’s premierschap: zij herinnerden zich de periode voornamelijk als een georganiseerde aanval op hun bestaansniveau en hun diepst gekoesterde waarden, en hun reactie op de dood van Thatcher was daarom van een andere orde. Sky News berichtte bijvoorbeeld dat er in de plaats Goldthorpe in Zuid-Yorkshire ‘velen uit de omliggende restanten van de kolenvelden waren gekomen om te laten weten dat de dood van Barones Thatcher niet het leed uitwist dat er door haar in hun levens en gemeenschappen aangericht is’. Ze gingen voor in een spottende begrafenisceremonie, zingend: ‘Ding-dong! De heks is dood.’
De sterke sentimenten en stevige meningen die door het overlijden van Thatcher werden opgerakeld laten zien dat het door haar bevorderde politieke programma nog steeds relevant is. In haar rol als premier van Groot-Brittannië van 1979 tot 1990 was Margaret Thatcher één van de vooraanstaande pleitbezorgers van datgene wat tegenwoordig veelal als ‘neoliberalisme’ aangeduid wordt. Door grootschalige privatisering van staatsbedrijven, deregulering van bedrijfstakken en een directe confrontatie met machtige vakbonden was ze verantwoordelijk voor een radicale omvorming van de Britse staat en economie. Tijdens de daaropvolgende decennia werden er wereldwijd door zowel linkse als rechtse politieke partijen vergelijkbare beleidsprogramma’s doorgevoerd. De neoliberale beleidsrevolutie zorgde voor de ontmanteling van de voornaamste pijlers van de naoorlogse economische orde die tijdens de kapitalistische expansie van de jaren vijftig en zestig opgetrokken was, en wierp zichzelf op als het antwoord op problemen als inflatie en economische stagnatie die zich tijdens de jaren zeventig voordeden. Het doel van dit boek is om het even veelbesproken als veel betwiste begrip neoliberalisme te begrijpen en te decoderen.
vertaling Thijs Vissia
uitgeefredactie Joey de Gruyl