‘Vandaag de dag worden de kleinste details van ons dagelijks leven nauwlettender dan ooit gevolgd en in de gaten gehouden, en degenen die worden gemonitord werken dikwijls bereidwillig samen met degenen die hen bespieden. Van Londen en New York tot New Delhi, Shanghai en Rio de Janeiro zijn videocamera’s op publieke plekken een bekend en geaccepteerd gegeven. Bij luchtreizen komen nu doorgaans biometrische controlemechanismen en apparaten als body-scanners kijken, die zich na de aanslagen van 9/11 overal hebben verspreid. En iedere dag leggen Google, Facebook, Amazon en creditcardbedrijven de details vast van onze gewoonten, zorgen en voorkeuren, en propageren ze stilletjes op ons afgestemde marketingstrategieën, dikwijls met onze toegewijde medewerking.
In de vloeibare moderne wereld van vandaag de dag zijn de gangen van het dagelijks leven mobiel en flexibel. Het overschrijden van nationale grenzen is een doorsnee-activiteit geworden, en de onderdompeling in de sociale media is steeds veelomvattender. De hedendaagse burgers, consumenten en reizigers zijn altijd in beweging, maar ontberen vaak zekerheid en langdurige banden. Maar in deze wereld, waarin ruimtes misschien niet vastomlijnd zijn en tijd geen grenzen kent, gaan onze voortdurende bewegingen niet onopgemerkt voorbij. Surveillance verspreidt zich op tot nu toe onvoorstelbare manieren, en reageert op en reproduceert de glibberige aard van het moderne leven, door in gebieden door te dringen waar het ooit slechts marginale invloed had.
In dit boek stuit de surveillance-analyse van David Lyon op de vloeibare moderne wereld, die zo inzichtvol uiteen is gezet door Zygmunt Bauman. Staan we op de drempel van een kwalijke toekomst, waarin al onze gangen ieder moment worden gevolgd, of zijn er nog steeds ruimtes van vrijheid en hoop? Hoe verwezenlijken we onze verantwoordelijkheid voor de mensen vóór ons, die zich dikwijls verliezen in discussies over data en categorisering? Dit boek, dat vragen van macht, technologie en moraliteit behandelt, is een briljante analyse van wat het betekent om vandaag de dag in de gaten gehouden te worden – en zelf in de gaten te houden.
Zygmunt Bauman (1925-2017) was emeritus-hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Leeds in Groot-Brittannië. Zijn boeken zijn internationale bestsellers geworden en vertaald in ruim dertig talen.
David Lyon is hoogleraar sociologie aan Queen’s University, Canada. Tot zijn vorige publicaties behoren Identifying Citizens: Identifying Citizens: ID Cards as Surveillance.
vertaling Menno Grootveld
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.